Premonisyon - Prekognisyon - Postkognisyon
Prekognisyon meydana gelecek olaylarin önceden paranormal olarak algilanmasi fenomenine Parapsikoloji'de verilen addir.
Prekognisyon ile Premonisyon arasindaki fark, prekognisyonun özel bir olay hakkinda açik bir bilgi içermesine karşilik, premonisyonda meydana gelecek olayla ilgili yalnizca belli belirsiz bir hissetmenin sözkonusu olmasidir. Parapsikologlar geleceği bilme fenomeninin gerçek olduğunu, bu fenomenin gerçekliğinin sayisiz vakalarla ortaya konmuş olduğunu kabul etmekle birlikte ve bu fenomeni laboratuvar koşullarinda deneysel olarak inceleyip sonuçlari siniflandirmakla birlikte, fenomenin nasil oluştuğu ve nedeni konusuna bir açiklama getirememektedirler. Prekognisyon fenomeni, büyük çoğunluğu geleceğin önceden düzenlenmiş olamayacağini savunan Parapsikologlar arasinda geleceğin önceden düzenlenip düzenlenmemiş olmasi konusunda bir görüş ayriliğina neden olmuştur. Bu konu, Fatalizm’e karşi çikan Neo-spiritüalist görüşte, geleceğin geçmişte yapilan iradi hareketlerin sonuçlari olarak nedensellik kuralinca kismen belirlenmiş ve insanin iradi hareketleriyle mukadderatini her an belirlemekte olduğu düşüncesiyle açiklanmaktadir.
Parapsikolojik araştirmalara göre, prekognisyon medyumluğunun kapsamindaki fenomenlerin oluşum biçimleri içinde, % 60’ini haberci rüyalar, % 40’ini ise uyanikken kendiliğinden görülen vizyonlar, işitsel halüsinasyonlar, aniden zihinde çakan düşünceler, trans sirasinda alinan duyumlar veya bilme duygusu biçiminde ortaya çikan medyumluk oluşturmaktadir.
Parapsikolojik istatistikler prekognitif duyumlarin büyük kisminin genellikle ilk 48 saat içinde olacak olaylara ilişkin olduğunu göstermektedir. Aylar veya yillar sonra olacak olaylara ilişkin prekognisyonlarin sayisi çok azdir. Yine Parapsikolojik istatistiklere göre, prekognisyon fenomenlerinin % 80’lik kisminda, fenomene konu olan kişiler ile prekognitif duyumu alan kişi arasinda duygusal bir bağ (eş, aile bireyi, dost vs.) olduğu görülmüştür. Bu bağin mevcut olmadiği % 20’lik kisim ise genellikle büyük, önemli felaketlere (uçak düşmesi, deprem, önemli birine suikast girişimi vs.) ilişkin duyumlardir.
Premonisyon
Premonisyon, meydana gelecek olaylari akla dayali bir nedeni olmayan bir huzursuzluk, bir gerginlik, bir kaygi vb. gibi duygu halleriyle belli belirsiz bir biçimde hissetme fenomenine Metapsişik’te verilen addir. Parapsikoloji'de ise bu tür fenomenler için daha ziyade “felaket belirtisi” terimini kullanilir. Bu paranormal fenomen Türkçe'de önsezi olarak bilinir. Premonisyonlarin daha ziyade felaket, ölüm, tehlike gibi, olumsuz sayilan olaylardan önce belirdiği görülmektedir.
Postkognisyon
Postkognisyon, kişinin geçmişte kendisinin bulunmadiği bir olayi paranormal olarak algilamasi fenomenine metapsişikçiler ve parapsikologlar tarafindan verilen addir.
Retrokogkisyon da denilen Postkognisyon fenomeni ruhçulara göre şu üç şekilde gerçekleşebilir:
Kişinin ya da medyumun bedensiz varliklardan bilgi almasi.
Kişinin ya da medyumun geçmişteki olayda yer almiş varliğin “serbest hafiza” kayitlarindan yararlanmasi.
Geçmişteki olayda yer almiş kişinin biraktiği imaj yüklü vibrasyonlarin hassas bir kişi ya da medyum tarafindan algilanmasi.
Psişik kriminolojide, psişik arkeolojide ve kayip eşyalarin yerinin bulunmasinda postkognisyon medyumlarindan yararlandiği ileri sürülür. Bazi psikometri medyumlari ayni zamanda postkognisyon medyumudur. Postkognisyon teozofik literatürde “akaşik okuma” ya da “akaşik kayitlari okuma” olarak adlandirilir.
